Zasady postępowania w przypadku podejrzenia o plagiat lub publikację zduplikowaną
Przyjęte w czasopiśmie Teraźniejszość – Człowiek – Edukacja zasady postępowania w przypadku podejrzenia o plagiat opracowane zostały w oparciu o Kodeks etyki pracownika naukowego uchwalony przez Zgromadzenie Ogólne Polskiej Akademii Nauk 25 czerwca 2020, trzecia edycja, uchwałę 24/2018 Senatu Dolnośląskiej Szkoły Wyższej z 27.09.2018 r. w sprawie przyjęcia i zatwierdzenia Kodeksu Etyki Publikacyjnej Wydawnictwa Naukowego DSW oraz dobrych praktyk rekomendowanych przez Committee on Publication Ethics (COPE).
*
W przypadku złożonych manuskryptów czasopismo Teraźniejszość – Człowiek – Edukacja wymaga od autorów oświadczenia, (1) czy składany tekst jest oryginalny i jest własnością autorów, (2) publikowany jest po raz pierwszy, (3) czy wykorzystany w nim materiał nie narusza praw osób trzecich oraz (4) czy nie jest aktualnie procedowany w innym czasopiśmie. W przypadku badań empirycznych z udziałem ludzi autorzy składają również oświadczenie, czy ich badania uzyskały pozytywną opinię komisji etycznej.
Redakcja stosuje program antyplagiatowy PlagScan na etapie przedrecenzyjnym, a w przypadku stwierdzenia 30% zapożyczeń w procedowanym tekście redakcja ma prawo do odrzucenia manuskryptu na zasadzie desk-rejection. Informacja o powodach odrzucenia przekazywana jest autorom pocztą elektroniczną. Jeżeli test antyplagiatowy złożonego manuskryptu wykaże mniej niż 30% zapożyczeń, tekst przekazywany jest do recenzji.
Recenzent informuje redakcję o możliwości popełnienia plagiatu w procedowanym artykule, a każde zgłoszone przez recenzenta podejrzenie jest dokładnie sprawdzane w porozumieniu z nim. Postępowanie to ma charakter ściśle poufny.
Jeżeli podejrzenie o plagiat okaże się uzasadnione i poparte mocnymi dowodami (np. skolacjonowaniem tekstu manuskryptu i identycznych fragmentów tekstu zapożyczonego), redakcja informuje autora o podejrzeniu popełnienia plagiatu, przedstawia mu materiał dowodowy i prosi autora o pisemne wyjaśnienie zaistniałej sytuacji. W przypadku wyjaśnienia niesatysfakcjonującego lub przyznania się przez autorów do popełnienia plagiatu, manuskrypt zostaje odrzucony. Redakcja oficjalnie informuje kierowników instytucji, które autorzy reprezentują, o uzasadnionym podejrzeniu popełnienia plagiatu i przekazuje im materiał dowodowy. Informacje o podjętych przez redakcję działaniach otrzymują autorzy oraz recenzent.
W przypadku satysfakcjonującego wyjaśnienia (np. niezamierzonego błędu wynikającego z braku doświadczenia u autorów) redakcja podejmuje decyzję albo o odrzuceniu manuskryptu, albo o konieczności gruntownej rewizji i wyeliminowaniu wskazanych nadużyć. Informacje o działaniach redakcji przekazywane są autorom oraz recenzentowi.
W przypadku braku odpowiedzi ze strony autorów przez okres 30 dni redakcja informuje kierowników instytucji, które autorzy reprezentują, o uzasadnionym podejrzeniu popełnienia plagiatu i przekazuje im materiał dowodowy. Redakcja informuje o swoich działaniach recenzenta za pośrednictwem poczty elektronicznej.
Jeżeli podejrzenie o plagiat okaże się uzasadnione, ale skopiowane fragmenty stanowią niewielki procent całości tekstu, redakcja zwraca się do autora/autorów z prośbą o przeformułowanie tekstu, np. ujęcie skopiowanych fraz w cudzysłów, wyrażenie myśli własnymi słowami itd. Redakcja informuje recenzenta o swoich działaniach. Po skorygowaniu tekstu przez autora/autorów kontynuuje się proces recenzowania.
Jeżeli okaże się uzasadnione w zakresie tzw. autoplagiatu (zduplikowania tekstu publikowanego wcześniej przez autora), redakcja kieruje do autorów prośbę o pisemne wyjaśnienie zaistniałej sytuacji, a następnie podejmuje decyzję albo o odrzuceniu manuskryptu, albo o jego dalszym procedowaniu po stosownych korektach. W przypadku znacznego zakresu celowych powtórzeń i braku satysfakcjonującego ich wyjaśnienia przez autorów redakcja odrzuca tekst, a następnie informuje o zaistniałej sytuacji kierowników instytucji, które autorzy reprezentują, i przekazuje im materiał dowodowy.
Jeżeli podejrzenie o plagiat w złożonym manuskrypcie okaże się nieuzasadnione, redakcja przekazuje swoje stanowisko recenzentowi, a proces recenzyjny jest kontynuowany.
*
W przypadku podejrzenia o plagiat w opublikowanym artykule czasopismo Teraźniejszość – Człowiek – Edukacja niezwłocznie – po zgłoszeniu takiej informacji przez czytelnika – podejmuje kroki w celu weryfikacji tego podejrzenia.
Jeżeli podejrzenie o plagiat zostanie w wystarczającym stopniu potwierdzone (zostały wykorzystane duże fragmenty tekstu i/lub danych bez uznania autorstwa), redakcja przekazuje swoje ustalenia autorom, wraz z materiałem dowodowym, i proszą o pisemne wyjaśnienie zaistniałej sytuacji.
W przypadku niesatysfakcjonującego wyjaśnienia lub przyznania się autorów do popełnienia plagiatu redakcja publikuje na stronie internetowej czasopisma notę o wycofaniu publikacji, informuje o zaistniałej sytuacji wydawcę lub redakcję czasopisma splagiowanego tekstu, a także – o ile jest to możliwe – poszkodowanych autorów. Zgłoszenie dotyczące popełnienia plagiatu przekazywane jest kierownikom instytucji, które autorzy reprezentują. O podjętych krokach poinformowani zostają autorzy oraz czytelnik, który zgłosił podejrzenie o popełnieniu plagiatu.
W przypadku satysfakcjonującego wyjaśnienia (np. niezamierzonego błędu wynikającego z braku doświadczenia) redakcja kieruje do autorów stosowne pouczenie, informuje również o podjętych krokach czytelnika, który zgłosił podejrzenie o plagiat.
W przypadku braku odpowiedzi od autorów przez okres 30 dni redakcja informuje kierowników instytucji, które autorzy reprezentują, o uzasadnionym podejrzeniu popełnienia plagiatu i przekazuje im materiał dowodowy. Redakcja, poprzez pocztę elektroniczną, informuje o swoich działaniach czytelnika, który zgłosił podejrzenie o plagiat.
W przypadku potwierdzenia podejrzenia o plagiat w niewielkim zakresie (np. skopiowania jedynie krótkich fragmentów i prawidłowego przypisania autorstwa) redakcja kieruje do autorów stosowne pouczenie, a w uzasadnionych przypadkach – w porozumieniu z autorami – publikuje na stronie internetowej czasopisma korektę, w której informuje się o dołączeniu do wskazanego artykułu odsyłaczy do pominiętych tekstów. Redakcja informuje o swojej decyzji czytelnika, który zgłosił podejrzenie o popełnieniu plagiatu.