Main Article Content
Abstract
Despite the existence of ethical standards in social research, including those relating to research that involves children, the exploration of the child's environment gives rise to numerous doubts and pitfalls in that field. The text describes the most important ethical dilemmas that appeared in the course of observing pre-schoolers, aimed at investigating the process of peer learning of pre-school children, and presents possible solutions to those problems. The discussed dilemmas concern: children's consent to participate in research, the level of researcher's involvement in interactions between children and its effects on children's welfare and the reliability of the data collected, protection of children from harm, data confidentiality and the use of knowledge of the area surveyed. The paper focuses on the dynamics of the research with the participation of children, the dependence of making ethical decisions on the context and the need to balance the observer between the role of the researcher and other social roles.
Keywords
Article Details
Copyright (c) 2019 Teraźniejszość - Człowiek - Edukacja
This work is licensed under a Creative Commons Attribution-ShareAlike 4.0 International License.
TCE (INSTED) is an open access journal, which means that access to the full texts is free of charge. People using the journal may download publications, copy and print them, as well as post on their websites links to the full texts of the journal's publications. Texts can be used as long as readers do not exceed the licenses. Authors submitting manuscripts for publication obtain copyrights. Unless otherwise specified, published texts are available under the Creative Commons Attribution - Share Alike 4.0 International license.
References
- ANGROSINO M., 2010, Badania etnograficzne i obserwacyjne, tłum. M. Brzozowska-Brywczyńska, Wydawnictwo Naukowe PWN, Warszawa.
- BOUD D., 2001, Introduction: making the move to peer learning, [in]: D. Bound, R. Cohen, J. Sampson (eds.), Peer learning in higher education. Learning from and with each other, Kogan Page, London.
- BOUD D., COHEN R., SAMPSON J., 1999, Peer learning and assessment, Assessment and Evaluation in Higher Education, 24 (4).
- FREEDMAN B. i in., 2011, In loco parentis: Ryzyko minimalne jako etyczna granica eksperymentów z udziałem dzieci, [w]: W. Galewicz (red.), Badania z udziałem ludzi. Antologia bioetyki, Universitas, Kraków.
- GRABSKI M.W., 2009, Uczciwość i wiarygodność nauki. Praktyka, Nauka, 2.
- GRAY P., 2013, Wolne dzieci. Jak zabawa sprawia, że dzieci są szczęśliwsze, bardziej pewne siebie i lepiej się uczą?, tłum. G. Chamielec, Wydawnictwo MiND, Podkowa Leśna.
- HAMMERSLEY M., ATKINSON P., 1995, Metody badań terenowych, tłum. S. Dymczyk, Zysk i S-ka, Poznań.
- HORNOWSKA E. i in., 2014, Rola środowiska w rozwoju małego dziecka - metody badania, Wydawnictwo Naukowe Scholar, Warszawa.
- KEHILY M.J. 2008, Zrozumieć dzieciństwo. Wprowadzenie w kluczowe tematy i zagadnienia, [w:] M.J. Kehily (red.), Wprowadzenie do badań nad dzieciństwem, tłum. ks. M. Kościelniak, Wydawnictwo WAM, Kraków.
- KĘDZIERSKA H., 2016, Wprowadzenie, [w]: H. Kędzierska (red.), Etyka badań jakościowych - dylematy i badawcze (nie)rozstrzygnięcia, Wydawnictwo Uniwersytetu Warmińsko-Mazurskiego, Olsztyn.
- KOWALIK-OLUBIŃSKA M., 2012, Wokół metodologii i etyki eksplorowania dziecięcych głosów, [w:] M. Kowalik-Olubińska (red.), Dzieciństwo i wczesna edukacja w dynamicznie zmieniającym się świecie, Wydawnictwo Adam Marszałek, Toruń.
- LOFLAND J. i in., 2009, Analiza układów społecznych. Przewodnik metodologiczny po badaniach jakościowych, tłum. A. Kordasiewicz, S. Urbańska, M. Żychlińska, Wydawnictwo Naukowe Scholar, Warszawa.
- MALTERUD K., 2001, Qualitative research: standards, challenges, and guidelines, Lancet, 358.
- MCCARTNEY J.J., 2011, Badania na dzieciach: Narodowa Komisja mówi "tak, jeżeli...", [w]: W. Galewicz (red.), Badania z udziałem ludzi. Antologia bioetyki, t. 3, Universitas, Kraków.
- MORROW W., RICHARDS M., 1996, The ethic of social research with children: an overview, Children and Society, 10.
- MORTARI L., HARCOURT D., 2012, "Living" ethical dilemmas for researchers when researching with children, International Journal of Early Years Education, 20 (3).
- NAIRN A., CLARKE B., 2012, Researching children: are we getting it right? A discussion of ethics, International Journal of Market Research, 54 (2).
- Narodowa Doradcza Komisja Bioetyczna (USA), 2011, Bezbronność jako cecha osób szczególnie narażonych na krzywdę, [w]: W. Galewicz (red.), Badania z udziałem ludzi. Antologia bioetyki, Universitas, Kraków.
- NIŻNIK J., 1977, Przedmiot poznania a zagadnienie obiektywności w naukach społecznych, Człowiek i Światopogląd, 3. Problemy etyczne w badaniach z udziałem dzieci. Na przykładzie badania grupy przedszkolnej 123
- OKOŃ W., PIETRZAK-SZYMAŃSKA B., GOŁĘBIOWSKA M., 2013, Tutoring na poziomie dywanu... Słów kilka o metodzie tutoringu w edukacji przedszkolnej i wczesnoszkolnej, [w]: J. Bałachowicz, A. Rowicka (red.), Nowoczesny wychowawca: tutor, mentor, coach, Wyższa Szkoła Pedagogiczna im. Janusza Korczaka, Warszawa.
- SKELTON T., 2008, Research with children and young people: exploring the tensions between ethics, competence and participation, Children's Geographies, 6 (1).
- SZCZEPSKA-PUSTKOWSKA M., 2011, Od filozofii dzieciństwa do dziecięcej filozofii życia. Casus władzy (i demokracji), Impuls, Kraków.
- ŚLIWERSKI B., 2006, Pedagogika dziecka. Studium pajdocentryzmu, Gdańskie Wydawnictwo Psychologiczne, Gdańsk.
- WILLIAMS P., 2001, Preschool routines, peer learning and participation, Scandinavian Journal of Educational Research, 45 (4).
References
ANGROSINO M., 2010, Badania etnograficzne i obserwacyjne, tłum. M. Brzozowska-Brywczyńska, Wydawnictwo Naukowe PWN, Warszawa.
BOUD D., 2001, Introduction: making the move to peer learning, [in]: D. Bound, R. Cohen, J. Sampson (eds.), Peer learning in higher education. Learning from and with each other, Kogan Page, London.
BOUD D., COHEN R., SAMPSON J., 1999, Peer learning and assessment, Assessment and Evaluation in Higher Education, 24 (4).
FREEDMAN B. i in., 2011, In loco parentis: Ryzyko minimalne jako etyczna granica eksperymentów z udziałem dzieci, [w]: W. Galewicz (red.), Badania z udziałem ludzi. Antologia bioetyki, Universitas, Kraków.
GRABSKI M.W., 2009, Uczciwość i wiarygodność nauki. Praktyka, Nauka, 2.
GRAY P., 2013, Wolne dzieci. Jak zabawa sprawia, że dzieci są szczęśliwsze, bardziej pewne siebie i lepiej się uczą?, tłum. G. Chamielec, Wydawnictwo MiND, Podkowa Leśna.
HAMMERSLEY M., ATKINSON P., 1995, Metody badań terenowych, tłum. S. Dymczyk, Zysk i S-ka, Poznań.
HORNOWSKA E. i in., 2014, Rola środowiska w rozwoju małego dziecka - metody badania, Wydawnictwo Naukowe Scholar, Warszawa.
KEHILY M.J. 2008, Zrozumieć dzieciństwo. Wprowadzenie w kluczowe tematy i zagadnienia, [w:] M.J. Kehily (red.), Wprowadzenie do badań nad dzieciństwem, tłum. ks. M. Kościelniak, Wydawnictwo WAM, Kraków.
KĘDZIERSKA H., 2016, Wprowadzenie, [w]: H. Kędzierska (red.), Etyka badań jakościowych - dylematy i badawcze (nie)rozstrzygnięcia, Wydawnictwo Uniwersytetu Warmińsko-Mazurskiego, Olsztyn.
KOWALIK-OLUBIŃSKA M., 2012, Wokół metodologii i etyki eksplorowania dziecięcych głosów, [w:] M. Kowalik-Olubińska (red.), Dzieciństwo i wczesna edukacja w dynamicznie zmieniającym się świecie, Wydawnictwo Adam Marszałek, Toruń.
LOFLAND J. i in., 2009, Analiza układów społecznych. Przewodnik metodologiczny po badaniach jakościowych, tłum. A. Kordasiewicz, S. Urbańska, M. Żychlińska, Wydawnictwo Naukowe Scholar, Warszawa.
MALTERUD K., 2001, Qualitative research: standards, challenges, and guidelines, Lancet, 358.
MCCARTNEY J.J., 2011, Badania na dzieciach: Narodowa Komisja mówi "tak, jeżeli...", [w]: W. Galewicz (red.), Badania z udziałem ludzi. Antologia bioetyki, t. 3, Universitas, Kraków.
MORROW W., RICHARDS M., 1996, The ethic of social research with children: an overview, Children and Society, 10.
MORTARI L., HARCOURT D., 2012, "Living" ethical dilemmas for researchers when researching with children, International Journal of Early Years Education, 20 (3).
NAIRN A., CLARKE B., 2012, Researching children: are we getting it right? A discussion of ethics, International Journal of Market Research, 54 (2).
Narodowa Doradcza Komisja Bioetyczna (USA), 2011, Bezbronność jako cecha osób szczególnie narażonych na krzywdę, [w]: W. Galewicz (red.), Badania z udziałem ludzi. Antologia bioetyki, Universitas, Kraków.
NIŻNIK J., 1977, Przedmiot poznania a zagadnienie obiektywności w naukach społecznych, Człowiek i Światopogląd, 3. Problemy etyczne w badaniach z udziałem dzieci. Na przykładzie badania grupy przedszkolnej 123
OKOŃ W., PIETRZAK-SZYMAŃSKA B., GOŁĘBIOWSKA M., 2013, Tutoring na poziomie dywanu... Słów kilka o metodzie tutoringu w edukacji przedszkolnej i wczesnoszkolnej, [w]: J. Bałachowicz, A. Rowicka (red.), Nowoczesny wychowawca: tutor, mentor, coach, Wyższa Szkoła Pedagogiczna im. Janusza Korczaka, Warszawa.
SKELTON T., 2008, Research with children and young people: exploring the tensions between ethics, competence and participation, Children's Geographies, 6 (1).
SZCZEPSKA-PUSTKOWSKA M., 2011, Od filozofii dzieciństwa do dziecięcej filozofii życia. Casus władzy (i demokracji), Impuls, Kraków.
ŚLIWERSKI B., 2006, Pedagogika dziecka. Studium pajdocentryzmu, Gdańskie Wydawnictwo Psychologiczne, Gdańsk.
WILLIAMS P., 2001, Preschool routines, peer learning and participation, Scandinavian Journal of Educational Research, 45 (4).