Main Article Content

Abstract

The aim of the research was to search for cognitive correlates of avoidance coping strategies used by adolescents in a social conflict situation. The following tools have been used in the research: The Self-Esteem Scale (SES) developed by M. Rosenberg, adapted by M. Łaguna, K. Lachowicz-Tabaczek & I. Dzwonkowska, The Sense of Control Questionnaire (Polish: KBPK - Kwestionariusz do Badania Poczucia Kontroli) by G. Krasowicz & A. Kurzyp-Wojnarska, as well as the original Questionnaire to study adolescents’ coping strategies employed in social conflict situations (Polish: KSMK- Kwestionariusz do badania strategii radzenia sobie młodzieży w sytuacji konfliktu społecznego) developed by D. Borecka-Biernat. The empirical research was carried out in junior high schools (Polish: gimnazjum). The research involved 893 adolescents (468 girls and 425 boys) aged 13-15. The research results analysis indicates that in adolescents, lower appraisal of one’s potential co-occurs with the avoidance coping strategy in a social conflict situation. The research also indicated that a strong belief in the influence of others on the positive and negative results of events strengthens the avoidance strategy of coping with a social conflict situation in adolescents.

Keywords

adolescents self-esteem locus of control avoidance coping strategy a social conflict situation adolescents self-esteem locus of control avoidance coping strategy a social conflict situation

Article Details

How to Cite
Borecka-Biernat, D. (2022). Avoidance Coping Strategy in Adolescents in a Social Conflict Situation with Respect to Cognitive Correlates. INSTED: Interdisciplinary Studies in Education & Society, 24(2(92), 85–101. https://doi.org/10.34862/tce/2022/12/22/cd6x-nw58

References

  1. Balawajder, K. (2010). Zachowania uczestników konfliktu interpersonalnego. In D.Borecka-Biernat (Eds.), Sytuacje konfliktu w środowisku rodzinnym, szkolnym i rówieśniczym. Jak sobie radzą z nimi dzieci i młodzież ? (pp.137-179). Wydawnictwo Difin.
  2. Bee, H. (2004). Psychologia rozwoju człowieka (A. Wojciechowski, Trans.). Wydawnictwo Zysk i S-ka.
  3. Borecka-Biernat, D. (2001). Zachowanie nieśmiałe młodzieży w trudnej sytuacji społecznej. Oficyna Wydawnicza Impuls.
  4. Borecka-Biernat, D. (2006). Strategie radzenia sobie młodzieży w trudnych sytuacjach społecznych. Psychospołeczne uwarunkowania. Wydawnictwo UWr.
  5. Borecka-Biernat, D. (2012). Kwestionariusz strategii radzenia sobie młodzieży w sytuacji konfliktu społecznego [Questionnaire of adolescent coping strategies used in social conflict situations]. Psychologia Wychowawcza, 1-2, 86-118.
  6. Brytek, A. (2007). Strategie radzenia sobie ze stresem a zasoby osobiste studentek w Polsce i we Francji. Chowanna, 1, 135–147.
  7. Brzezińska, A., Apelit, K., & Ziółkowska, B. (2016). Psychologia rozwoju człowieka. Wydawnictwo GWP.
  8. Campbell, J., & Lavallee, L. (1993). Who am I ? The role of self-concept confusion in understanding the behavior of people with low self-esteem. Springer.
  9. Collins, W., & Laursen, B. (1992). Conflict and relationships during adolescence. In C.Shantz, & W. Hartup (Eds.), Conflict in child and adolescent development (pp.216-241). Cambridge University Press.
  10. Czerwińska-Jasiewicz, M. (2015). Psychologia rozwoju młodzieży w kontekście biegu ludzkiego życia. Wydawnictwo Difin.
  11. Dakowicz, A. (1996). Strategie rozwiązywania sytuacji konfliktowych. Test, 4, 181-184.
  12. Deutsch, M. (2005). Współpraca i rywalizacja. In M. Deutsch, & P.Coleman (Eds.), Rozwiązywanie konfliktów. Teoria i praktyka (pp.21-40). Wydawnictwo UJ.
  13. Donaldson, D., Prinstein, M. J., Danovsky, M., & Spirito, A. (2000). Patterns of children's coping with life stress: Implications for clinicians. American Journal of Orthopsychiatry, 70(3), 351–359. https://doi.org/10.1037/h0087689
  14. Dowhań, A., & Sadowska, M. (1996). Sposoby zachowania się w sytuacjach konfliktowych. Organizacja i Kierowanie, 3(85), 45-53.
  15. Drwal, R. (1978). Poczucie kontroli jako wymiar osobowości- podstawy teoretyczne, techniki badawcze i wyniki badań. Materiały do nauczania psychologii, 3(3), 307-345.
  16. Filip, A. (2010). Sposoby rozwiązywania konfliktów rodzinnych w percepcji młodzieży różniącej się korzystaniem z mediów. In D. Borecka-Biernat (Eds.), Sytuacje konfliktu w środowisku rodzin-nym, szkolnym i rówieśniczym. Jak sobie radzą z nimi dzieci i młodzież? (pp.207-223). Wydawnictwo Difin.
  17. Frydenberg, E., & Lewis, R. (1999). Relationships among well-being, avoidant coping, and active coping in a large sample of Australian adolescents. Psychological Reports, 104, 745–758.
  18. Garstka, T. (2011). Konflikt pokoleń w domu i szkole. Głos Nauczycielski, 8, 12.
  19. Gawryś, M. (2002). Rozwiązywanie konfliktów w klasie. Edukacja i Dialog, 8, 35-39.
  20. Gregg, A. P. (2003). Optimally conceptualizing implicit self-esteem: Comment. Psychological Inguiry, 14(1), 35-38.
  21. Gurba, E. (2020). Konflikt rodziców z nastolatkami jako źródło doświadczanego stresu. In A. Senejko, & A. Czapiga (Eds.), Oswojenie traumy. Przegląd zagadnień (125-144). Oficyna Wydawnicza Impuls.
  22. Guszkowska, M., Gorący, A., & Rychta-Siedlecka, J. (2001). Ważne zdarzenia życiowe i codzienne kłopoty jako źródło stresu w percepcji młodzieży. Edukacja Otwarta, 4, 155–164.
  23. Heszen-Niejodek, I. (2000). Teoria stresu psychologicznego i radzenia sobie. In J. Strelau (Eds.), Psychologia. Podręcznik akademicki (Vol.3, pp. 465-493). Wydawnictwo GWP.
  24. Honess, T., Charman, E., Zani, B., Cicognani, E., Xerri, M., Jackson, & A. Bosma, A. (1997). Conflict between parents and adolescents: Variation by family constitution. British Journal of Develop-mental Psychology, 15(3), 367-385. https://doi.org/10.1111/j.2044-835X.1997.tb00527.x
  25. Jaworski, R. (2000). Konflikt pokoleń w okresie adolescencji. Psychologiczne aspekty radzenia sobie ze stresem. In R. Jaworski, A. Wielgus, & J. Łukjaniuk (Eds.), Problemy człowieka w świecie psychologii (pp.27-54). Wydawnictwo NOVUM.
  26. Kobus, K., & Reyes, O. (2000). A descriptive study of urban Mexican American adolescents' perceived stress and coping. Hispanic Journal of Behavioral Sciences, 22(2), 163–178. https://doi.org/10.1177/0739986300222002
  27. Komendant, A. (2007). Przemoc w szkole wśród dziewcząt i chłopców. Dyrektor Szkoły, 6, 33-36.
  28. Kozielecki, J. (1981). Psychologiczna teoria samowiedzy. Wydawnictwo PWN
  29. Krasowicz, G., & Kurzyp-Wojnarska, A. (1990). Kwestionariusz do badania poczucia kontroli (KBPK). Podręcznik. Laboratorium Technik Diagnostycznych im. B. Zawadzkiego.
  30. Krause, N., & Stryker, S. (1984). Stress and well-being: The buffering role of locus of control beliefs. Social Science & Medicine, 18(9), 783–790. https://doi.org/10.1016/0277-9536(84)90105-9
  31. Kubacka-Jasiecka, D. (1986). Struktura ja a związek między agresywnością i lękliwością. Wydawnictwo UJ.
  32. Kulas, H. (1986). Samoocena młodzieży. Wydawnictwo WSiP.
  33. Kurtek, P. (2005). Regulacyjna rola poczucia umiejscowienia kontroli w radzeniu sobie młodzieży z niepełnosprawnością intelektualną lekkiego stopnia w sytuacjach trudnych [The regulative role of locus of control in mild mentally retarded youth's coping]. Przegląd Psychologiczny, 48(3), 277–294.
  34. Lachowska, B. (2010). Style rozwiązywania konfliktów i ich efekty w relacji miedzy rodzicami i adolescentami- prezentacja narzędzi pomiaru. In D. Borecka-Biernat (Eds.), Sytuacje konfliktu w środowisku rodzinnym, szkolnym i rówieśniczym. Jak sobie radzą z nimi dzieci i młodzież ? (pp.180-206). Wydawnictwo Difin.
  35. Lohman, B. J., & Jarvis, P. A. (2000). Adolescent stressors, coping strategies, and psychological health studied in the family context. Journal of Youth and Adolescence, 29, 15–43. https://doi.org/10.1023/A:1005117020812
  36. Łaguna, M., Lachowicz-Tabaczek, K., & Dzwonkowska, I. (2007). Skala samooceny SES Morrisa Rosenberga: Polska adaptacja metody [The Rosenberg Self-Esteem Scale (SES): Polish adaptation of the scale]. Psychologia Społeczna, 2, 164-176.
  37. Mazurkiewicz, M. (1996). Lęk a struktura „ja”. Zeszyty Naukowe Uniwersytetu Jagiellońskiego, Prace Psychologiczne, 13, 71–86.
  38. Miłkowska, G. (2010). Style rozwiązywania konfliktów przez młodzież gimnazjalną [Ways of resolving conflicts by middle school students]. Rocznik Lubuski, 36(1), 199-214.
  39. Moos, R., & Schaefer, J. (1993). Coping Resources and Process: Current Concepts and Measures. In L., Goldberger, & S. Breznits (Eds.), Handbook of Stress. Theoretical and Clinical Aspects (pp. 234-257). The Free Press.
  40. Napora, E. (1999). Obraz samego siebie u rodziców a cechy osobowości pożądane w wychowaniu dziecka. Wydawnictwo WSP.
  41. Obuchowska, I. (1990). Rodzinne konflikty młodzieży niepełnosprawnej związane z realizacją potrzeby autonomii. In M. Tyszkowa (Eds.), Rodzina a rozwój jednostki (pp.55-73). CPBP.
  42. Obuchowska, I. (2000). Adolescencja. In B. Harwas- Napierała, & J. Trempała (Eds.), Psychologia rozwoju człowieka (Vol. 2, pp. 163-201). Wydawnictwo PWN.
  43. Ogińska-Bulik, N. (2001). Zasoby osobiste jako wyznaczniki radzenia sobie ze stresem. Acta Universitatis Lodziensis Folia Psychologica, 5, 83–93.
  44. Oleś, P. (2003). Wprowadzenie do psychologii osobowości. Wydawnictwo SCHOLAR.
  45. Olubiński, A. (1992). Konflikty rodzice-dzieci. Dramat czy szansa. Wydawnictwo Adam Marszałek.
  46. Pisula, E., & Sikora, R. (2008). Wiek i płeć a radzenie sobie ze stresem przez mlodzież w wieku 12-17 lat [Age and gender differences in coping with stress among adolescents aged 12-17]. Przegląd Psychologiczny, 51(4), 405–421.
  47. Polak, K. (2010). Uczeń w sytuacji konfliktów szkolnych. In D. Borecka-Biernat (Eds.), Sytuacje konfliktowe w środowisku rodzinnym, szkolnym i rówieśniczym (pp.23-40). Wydawnictwo Difin.
  48. Reber , A., & Reber, E. (2005). Słownik psychologii (Barbara Janasiewicz-Kruszyńska et al., Trans.). Wydawnictwo SCHOLAR.
  49. Riesch, S., Bush, L., Nelson, C., Ohm, B., Portz, P., Abell, B., Wightman, M., & Jenkins, P. (2000). Topics of conflict between parents and young adolescents. Journal for Specialists in Pediatric Nursing, 5(1), 27-40.
  50. Rosenberg, M. (1965). Society and the adolescent self-image. Princeton University Press. https://doi.org/10.1515/9781400876136
  51. Rostowska, T. (2001). Konflikt międzypokoleniowy w rodzinie. Analiza psychologiczna. Wydawnictwo UŁ.
  52. Rotter, J. B. (1954). Social learning and clinical psychology. Prentice-Hall, Inc. https://doi.org/10.1037/10788-000
  53. Różańska-Kowal, J. (2004). Szkoła jako główne źródło stresu młodzieży w wieku dorastania. Kwartalnik Pedagogiczny, 3, 203-214.
  54. Sikora, R., & Pisula, E. (2002). Przyczyny stresu i strategie radzenia sobie ze stresem u młodzieży w wieku 14-16 lat. Polskie Forum Psychologiczne, 7(2), 110-122.
  55. Sikorski, W. (2015). Lęk komunikacyjny u uczniów a ich sposoby reagowania w sytuacjach konfliktu w klasie szkolnej. In D. Borecka-Biernat, M. Cywińska (Eds.), Konflikt społeczny w perspektywie socjologicznej i pedagogiczno-psychologicznej (pp.126-146). Wydawnictwo Difin.
  56. Smetana, J., & Daddis, C. (2002). Domain specific antecedents of psychological control, parental monitoring, and adolescent autonomy: The role parenting beliefs and practices. Child Development ,73(2), 563-580.
  57. Smetana, J. G., Yau, J., Restrepo, A., & Braeges, J. L. (1991). Adolescent-parent conflict in married and divorced families. Developmental Psychology, 27(6), 1000–1010. https://doi.org/10.1037/0012-1649.27.6.1000
  58. Stańkowski, B. (2009). Konflikt nauczyciel-uczeń. Uzdrawianie relacji w świetle reguły 5R. Wydawnictwo WAM.
  59. Talik, E. (2010). Poczucie kontrowalności sytuacji stresowej a strategie radzenia sobie ze stresem u adolescentów. Polskie Forum Psychologiczne, 1, 49-65.
  60. Trempała, J. (Eds.). (2011). Psychologia rozwoju człowieka. Wydawnictwo PWN.
  61. Trylińska-Tekielska, E. (2007). Rola dzieci i rodziców w rozwiązywaniu konfliktów rodzinnych. Człowiek-Niepełnosprawność-Społeczeństwo, 1, 21-33.
  62. Tyszkowa, M. (1986). Zachowanie się dzieci w sytuacjach trudnych. Wydawnictwo PWN.
  63. Wosińska, W. (2004). Psychologia życia społecznego. Podręcznik psychologii społecznej dla praktyków i studentów. Wydawnictwo GWP.
  64. Wrześniewski, K. (1996). Style a strategie radzenia sobie ze stresem. Problemy pomiaru. In I. Heszen-Niejodek, & Z. Ratajczak (Eds.), Człowiek w sytuacji stresu. Problemy teoretyczne i metodologiczne (pp. 44–64). Wydawnictwo UŚ.