Main Article Content
Abstract
The issue of the text concerns the difference, considered as a category essential for the development of human identity. The starting point is the assumption of E. Laclau, that in contemporary, multicultural societies, identity is formed as a result of tension between particular and universal. From this point of view, particular represents existing, local forms of identity, while universal ? the global identity, void of any local connections. Thus, all the attempts to either modify or blur the difference should be treated as an internally political process, blocking the access to identity. The context, in which I situate the analyzed matter, is the issue of global market, whose influence initiates the creation of two opposite, cultural tendencies: on the one hand ? commercializing of the semantic realm, but on the other ? fundamentalizing of local meanings, as a reaction to the unbearable pressure put by the global, commercial culture. First of them supports the unification of cultural identities, while the latter activates the predator identity. Consequently, the human existence gets stuck between the Disneyland and the Tower of Babel, what causes the perspectives of human development to drastically reduce. This situation faces the education with the defiance of surpassing the liberal point of view, which is based on universalistic model of identity, which leads to ? masked by the rule of tolerance, assimilating orientation, assuming the need to adjust the minor cultures to the dominating culture.
Keywords
Article Details
TCE (INSTED) is an open access journal, which means that access to the full texts is free of charge. People using the journal may download publications, copy and print them, as well as post on their websites links to the full texts of the journal's publications. Texts can be used as long as readers do not exceed the licenses. Authors submitting manuscripts for publication obtain copyrights. Unless otherwise specified, published texts are available under the Creative Commons Attribution - Share Alike 4.0 International license.
References
- APPADURAI A., 1991, Global ethnoscapes. Notes and queries for a transnational anthropology, [in:] R. Fox (ed.), Recapturing Anrhropology. Working in the Present, School of American Research Press, Santa Fe.
- APPADURAI A., 2009, Strach przed mniejszościami. Esej o geografii gniewu, Wydawnictwo Naukowe PWN, Warszawa.
- BARBER B.R., 2000, Dżihad kontra McŚwiat, przeł. H. Jankowska, Warszawskie Wydawnictwo Literackie MUZA SA., Warszawa.
- BARBER R.B., 2008, Skonsumowani. Jak rynek psuje dzieci, infantylizuje dorosłych i połyka obywateli, przeł. H. Jankowska, Warszawskie Wydawnictwo Literackie MUZA S.A., Warszawa.
- BAUDRILLARD J., 2005, Symulakry i symulacja, przeł. S. Królak, Wydawnictwo Sic!, Warszawa.
- BIHR A., 2008, Nowomowa neoliberalna. Retoryka kapitalistycznego fetyszyzmu, przeł. A. Łukomska, IWKiP, Warszawa.
- BURSZTA J.W., 1998, Antropologia kultury. Tematy, teorie, interpretacje, Wydawnictwo Zysk i S-ka, Poznań.
- BURSZTA J.W., 1974, Kultura ludowa – kultura narodowa, LSW, Warszawa.
- FROMM E., 1978, Ucieczka od wolności, przeł. O. i A. Ziemilscy, PWN, Warszawa.
- FUKUYAMA F., 1996, Koniec historii, przeł. T. Biedroń, M. Wichowski, Wydawnictwo Zysk i S-ka, Poznań.
- GARFIELG B., 1991, How I Spent (and Spent and Spent) My Disney Vacation, Washington Post, 7 lipca (cyt. za: G. Ritzer (2001), Magiczny świat konsumpcji, Warszawskie Wydawnictwo Literackie MUZA S.A., Warszawa).
- GREENBLATT S., 1991, Marvelous Possesions. The Wonder of the New World, The University of Chicago Press, Chicago.
- HOBSBAWM E., RANGER T. (eds.), 1983, The Invention of Tradition, Cambridge University Press, Cambridge.
- HUNTINGTON P.S., 2000, Zderzenie cywilizacji i nowy kształt ładu światowego, przeł. H. Jankowska, Warszawskie Wydawnictwo Literackie MUZA S.A., Warszawa.
- KLEIN N., 2004, No space, no choice, no jobs, no logo, przeł. H. Pustuła, Wydawnictwo Świat Literacki, Izabelin.
- LACLAU E., 2004, Emancypacje, przeł. L. Koczanowicz, K. Liszka, Ł. Nysler, A. Orzechowski, L. Rasiński, A. Sypniewaska, Wydawnictwo Naukowe DSWE TWP we Wrocławiu, Wrocław.
- MARCUSE H., 1991, Człowiek jednowymiarowy: badania nad ideologią rozwiniętego społeczeństwa przemysłowego, przeł. S. Konopacki, PWN, Warszawa.
- MELOSIK Z., SZKUDLAREK T., 1998, Kultura, tożsamość i edukacja. Migotanie znaczeń, Oficyna Wydawnicza IMPULS, Kraków.
- PLATON., 2006, Państwo, przeł. W. Witwicki, Wyd. Marek Derewecki, Kęty.
- RITZER G., 2001, Magiczny świat konsumpcji, Warszawskie Wydawnictwo Literackie MUZA S.A., Warszawa.
- STANISZKIS J., 2004, Władza globalizacji, Wydawnictwo Naukowe SCHOLAR, Warszawa.
- SZKUDLAREK T., 1995, Wydarzenie, urzeczywistnienie, różnica: edukacyjna autokreacja społeczeństwa, [w:] Różnica, tożsamość, edukacja. Szkice z pogranicza, T. Szkudlarek (red.), Impuls, Kraków.
- SZKUDLAREK T., 2003, Pedagogika międzykulturowa, [w:] Z. Kwieciński, L. Witkowski (red.), Pedagogika, Wydawnictwo Naukowe PWN, Warszawa.
- TIBI B., 1997, Fundamentalizm religijny, przeł. J. Danecki, PIW, Warszawa.
- WNUK-LIPIŃSKI E., 2005, Świat międzyepoki. Globalizacja, demokracja, państwo narodowe, Wydawnictwo „Znak”, Instytut Studiów Politycznych PAN, Kraków.
References
APPADURAI A., 1991, Global ethnoscapes. Notes and queries for a transnational anthropology, [in:] R. Fox (ed.), Recapturing Anrhropology. Working in the Present, School of American Research Press, Santa Fe.
APPADURAI A., 2009, Strach przed mniejszościami. Esej o geografii gniewu, Wydawnictwo Naukowe PWN, Warszawa.
BARBER B.R., 2000, Dżihad kontra McŚwiat, przeł. H. Jankowska, Warszawskie Wydawnictwo Literackie MUZA SA., Warszawa.
BARBER R.B., 2008, Skonsumowani. Jak rynek psuje dzieci, infantylizuje dorosłych i połyka obywateli, przeł. H. Jankowska, Warszawskie Wydawnictwo Literackie MUZA S.A., Warszawa.
BAUDRILLARD J., 2005, Symulakry i symulacja, przeł. S. Królak, Wydawnictwo Sic!, Warszawa.
BIHR A., 2008, Nowomowa neoliberalna. Retoryka kapitalistycznego fetyszyzmu, przeł. A. Łukomska, IWKiP, Warszawa.
BURSZTA J.W., 1998, Antropologia kultury. Tematy, teorie, interpretacje, Wydawnictwo Zysk i S-ka, Poznań.
BURSZTA J.W., 1974, Kultura ludowa – kultura narodowa, LSW, Warszawa.
FROMM E., 1978, Ucieczka od wolności, przeł. O. i A. Ziemilscy, PWN, Warszawa.
FUKUYAMA F., 1996, Koniec historii, przeł. T. Biedroń, M. Wichowski, Wydawnictwo Zysk i S-ka, Poznań.
GARFIELG B., 1991, How I Spent (and Spent and Spent) My Disney Vacation, Washington Post, 7 lipca (cyt. za: G. Ritzer (2001), Magiczny świat konsumpcji, Warszawskie Wydawnictwo Literackie MUZA S.A., Warszawa).
GREENBLATT S., 1991, Marvelous Possesions. The Wonder of the New World, The University of Chicago Press, Chicago.
HOBSBAWM E., RANGER T. (eds.), 1983, The Invention of Tradition, Cambridge University Press, Cambridge.
HUNTINGTON P.S., 2000, Zderzenie cywilizacji i nowy kształt ładu światowego, przeł. H. Jankowska, Warszawskie Wydawnictwo Literackie MUZA S.A., Warszawa.
KLEIN N., 2004, No space, no choice, no jobs, no logo, przeł. H. Pustuła, Wydawnictwo Świat Literacki, Izabelin.
LACLAU E., 2004, Emancypacje, przeł. L. Koczanowicz, K. Liszka, Ł. Nysler, A. Orzechowski, L. Rasiński, A. Sypniewaska, Wydawnictwo Naukowe DSWE TWP we Wrocławiu, Wrocław.
MARCUSE H., 1991, Człowiek jednowymiarowy: badania nad ideologią rozwiniętego społeczeństwa przemysłowego, przeł. S. Konopacki, PWN, Warszawa.
MELOSIK Z., SZKUDLAREK T., 1998, Kultura, tożsamość i edukacja. Migotanie znaczeń, Oficyna Wydawnicza IMPULS, Kraków.
PLATON., 2006, Państwo, przeł. W. Witwicki, Wyd. Marek Derewecki, Kęty.
RITZER G., 2001, Magiczny świat konsumpcji, Warszawskie Wydawnictwo Literackie MUZA S.A., Warszawa.
STANISZKIS J., 2004, Władza globalizacji, Wydawnictwo Naukowe SCHOLAR, Warszawa.
SZKUDLAREK T., 1995, Wydarzenie, urzeczywistnienie, różnica: edukacyjna autokreacja społeczeństwa, [w:] Różnica, tożsamość, edukacja. Szkice z pogranicza, T. Szkudlarek (red.), Impuls, Kraków.
SZKUDLAREK T., 2003, Pedagogika międzykulturowa, [w:] Z. Kwieciński, L. Witkowski (red.), Pedagogika, Wydawnictwo Naukowe PWN, Warszawa.
TIBI B., 1997, Fundamentalizm religijny, przeł. J. Danecki, PIW, Warszawa.
WNUK-LIPIŃSKI E., 2005, Świat międzyepoki. Globalizacja, demokracja, państwo narodowe, Wydawnictwo „Znak”, Instytut Studiów Politycznych PAN, Kraków.