Main Article Content
Abstract
The article is a critical analysis of the situation of counselling in the neoliberal reality, where the culture of individualism and economic discourse are dominant. The main theories of neoliberalism, such as monetarism, the public choice theory, the theory of human capital, the theory of social transactions, the theory of transactional costs, as well as practices of appointing external controlling agencies have a disadvantageous impact on the organisation and meaning of counselling. The changes directed by the doctrine of gaining economic advantages from counselling create the possibility of writing it in or out of the social practice. It implies the lowering of the importance of professional aid actions and significantly limits their humanistic aspect. Indirectly, this condition contributes to the loss of the people?s feeling of safety and to the increase in social helplessness, buffered by the informal support of the family, acquaintances and virtual groups. Transferring the responsibility for making life-choices onto individuals without securing by the authorities the possibility of their execution weakens the role of counsellors and contorts the sense of counselling. The counsellors being aware of it and remaining under the neoliberal pressure are seeking new methods of working with customers. However, their social role is specified a priori by market requirements.
Keywords
Article Details
TCE (INSTED) is an open access journal, which means that access to the full texts is free of charge. People using the journal may download publications, copy and print them, as well as post on their websites links to the full texts of the journal's publications. Texts can be used as long as readers do not exceed the licenses. Authors submitting manuscripts for publication obtain copyrights. Unless otherwise specified, published texts are available under the Creative Commons Attribution - Share Alike 4.0 International license.
References
- BAUMAN Z., 1995, Wieloznaczność nowoczesna – Nowoczesność wieloznaczna, przeł. J. Bauman, Wydawnictwo Naukowe PWN, Warszawa.
- BAUMAN Z., 2004, Życie na przemiał, przeł. T. Kunz, Wydawnictwo Literackie, Kraków.
- BILON A., 2014, Rola doradców kariery w Holandii z perspektywy teorii strukturacji, Dyskursy Młodych Andragogów, nr 15.
- CASTELLS M., 2008, Społeczeństwo sieci, przeł. zespół, red. nauk. M. Marody, Wydawnictwo Naukowe PWN, Warszawa.
- CZERKAWSKA A., 2013, Poradnictwo egzystencjalne. Założenia – inspiracje – rozwiązania praktyczne, Wydawnictwo Naukowe DSW, Wrocław.
- DRABIK-PODGÓRNA V. (red.), 2007, Poradnictwo między etyką a techniką, Impuls, Kraków.
- DRABIK-PODGÓRNA V., 2005, Innowacja edukacyjna. Aplikacja rozwiązań francuskich w polskim poradnictwie zawodowym, Impuls, Kraków.
- DUARTE M.E., 2009, The psychology of life construction, Journal of Vocational Behavior, Vol. 75/3.
- ERTELT B.-J., SCHULZ W.E., Ivey A.E. (współpraca), 2010, Podstawy doradztwa kariery z ćwiczeniami rozwijającymi umiejętności doradcze w świecie edukacji i pracy, Narodowe Forum Doradztwa Kariery, Warszawa–Kraków.
- FLIS M., 2004, Etyczny wymiar tożsamości kulturowej, [w:] M. Flis (red.), Etyczny wymiar tożsamości kulturowej: Studia z antropologii społecznej, Zakład Wydawniczy „NOMOS”, Kraków.
- GIDDENS A., 2009, Życie w społeczeństwie posttradycyjnym, [w:] U. Beck, A. Giddens, S. Lash, Modernizacja refleksyjna. Polityka, tradycja i estetyka w porządku społecznym nowoczesności, przeł. J. Konieczny, Wydawnictwo Naukowe PWN, Warszawa.
- GUICHARD J., 2009, Self-constructing, Journal of Vocational Behavior, Vol. 75/3.
- KARGULOWA A., 2004, O teorii i praktyce poradnictwa: Odmiany poradoznawczego dyskursu, Wydawnictwo Naukowe PWN, Warszawa.
- KARGULOWA A., 2014, Counselling situation and its ambiguities, Counseling Giornale Italiano di Ricerca e Applicazioni, Vol. 7, No. 2.
- KŁAWSIUĆ-ZDUŃCZYK A., 2010, Nowy wymiar poradnictwa w ujęciu rezolucji dotyczącej integracji całożyciowego poradnictwa ze strategiami uczenia się przez całe życie, Edukacja Dorosłych, nr 1(62).
- KŁODKOWSKA J., 2014, Radzenie sobie pracowników ze zmianami w organizacji, Wydawnictwo Naukowe DSW, Wrocław.
- LASZLO E., 1978, Systemowy obraz świata, przeł. U. Niklas, PIW, Warszawa.
- LASZLO E., 1996, The Systems View of the World: A Holistic Vision for Our Time, Hampton Press.
- MALEWSKI M., 2003, Cunselling towards changing potterns of human life, [in:] E. Kalinowska, A. Kargulowa, B. Wojtasik (red.), Counsellor – Profession, Passion, Calling?, Vol. II, Wydawnictwo DSWE TWP, Wrocław.
- MINTA J., 2012, Od autora do aktora. Wspieranie młodzieży w konstruowaniu własnej kariery, Krajowy Ośrodek Wspierania Edukacji Zawodowej i Ustawicznej, Warszawa.
- OLENIACZ M., 2012, Problematyka koncepcji życia w poradnictwie rehabilitacyjnym, Dyskursy Młodych Andragogów, 13.
- POTULICKA E., 2014, Neoliberalne reformy edukacji w Stanach Zjednoczonych. Od Ronalda Regana do Baracka Obamy, Impuls, Kraków.
- POTULICKA E., RUTKOWIAK J., 2012. Neoliberalne uwikłania edukacji, Impuls, Kraków.
- RAK-MŁYNARSKA E., 2004, Kapitał społeczny, [w:] B. Szlachta (red.), Słownik społeczny, Wydawnictwo WAM, Kraków.
- SAVICKAS M.L., NOTA L., ROSSIER J., DAUWALDER J-P., DUARTE M.E., GUICHARD J., SORESI S., VAN ESBROECK R., 2009, Life designing: A paradigm for career construction in the 21st century, Journal of Vocational Behavior, Vol. 75/3.
- SKAŁBANIA B., 2012, Instytucjonalne poradnictwo pedagogiczne okresu przemian. Kontynuacja i zmiany, Wydawnictwo Politechniki Radomskiej, Radom.
- SŁOWIK A., 2014, Przesłania dla poradniczej praktyki na kongresie IAEVG/AIOSP w Montpellier/Messages for counselling practice at the IAEVG /AIOSP congress in Montpellier, Studia Poradoznawcze/Journal of Counellogy, 2014 (w druku).
- SZUMIGRAJ M., 1998, Poradnictwo jako subtelne narzędzie sprawowania władzy, [w:] B. Wojtasik (red.), Podstawy poradoznawstwa, Zeszyt 2, Wydawnictwo UWr., Wrocław.
- SZUMIGRAJ M., 2005, Niewolnik korporacji i outsider, czyli kim być w świecie bez zatrudnienia albo o produktach edukacji, [w:] A. Kargulowa, S.M. Kwiatkowski, T. Szkudlarek (red.), Rynek i kultura neoliberalna a edukacja, Impuls, Kraków. Przedruk [w:] M. Dziemianowicz, B.D. Gołębniak, R. Kwaśnica (red.), Przetrwanie i rozwój jako niezbywalne powinności wychowania, Wydawnictwo Naukowe DSWE TWP, Wrocław.
- SZUMIGRAJ M., 2007, W imię czyjego dobra? Czyli o misji poradnictwa kariery, [w:] V. Drabik-Podgórna (red.), Poradnictwo między etyką a techniką, Impuls, Kraków.
- SZUMIGRAJ M., 2011, Poradnictwo kariery. Systemy i sieci, Łośgraf, Warszawa.
- WOJTASIK B., 1993a, Doradca zawodu. Studium teoretyczne z zakresu poradoznawstwa, Wydawnictwo UWr., Wrocław.
- WOJTASIK B., 1993b, Wybór doradcy zawodu przez młodzież rodziców i nauczycieli, CDN, Wrocław.
- WOJTASIK B., 1997, Warsztat doradcy zawodu: Aspekty pedagogiczno-psychologiczne, Wydawnictwa Szkolne PWN, Warszawa.
- WOJTASIK B., 2003, Rozterki i niepokoje polskiego doradcy w realiach ponowoczesnego świata, [w:] B. Wojtasik, A. Kargulowa (red.), Doradca – profesja, pasja, powołanie?, vol. I, SDSiZ RP, Warszawa.
- WOJTASIK B., 2011, Podstawy poradnictwa kariery. Poradnik dla nauczycieli, Krajowy Ośrodek Wspierania Edukacji Zawodowej i Ustawicznej, Warszawa.
- ZIELIŃSKA-PĘKAŁ D., 2007, Od wirtualnego „realis” do „symulakrum”. O historii pewnego zniewolenia, Teraźniejszość – Człowiek – Edukacja, nr 3(38).
- ZIELIŃSKA-PĘKAŁ D., 2012, Od pomocy do przemocy w poradnictwie: Dwie narracje/From Helping to Hurting in Counselling: Two Narrations, Studia Poradoznawcze/Journal of Counsellogy, 2012.
- ZIERKIEWICZ E., ŁADYŻYŃSKI A. (red.), 2014, Centrum i peryferie współczesnego poradnictwa, Wydawnictwo Chronicon, Wrocław.
References
BAUMAN Z., 1995, Wieloznaczność nowoczesna – Nowoczesność wieloznaczna, przeł. J. Bauman, Wydawnictwo Naukowe PWN, Warszawa.
BAUMAN Z., 2004, Życie na przemiał, przeł. T. Kunz, Wydawnictwo Literackie, Kraków.
BILON A., 2014, Rola doradców kariery w Holandii z perspektywy teorii strukturacji, Dyskursy Młodych Andragogów, nr 15.
CASTELLS M., 2008, Społeczeństwo sieci, przeł. zespół, red. nauk. M. Marody, Wydawnictwo Naukowe PWN, Warszawa.
CZERKAWSKA A., 2013, Poradnictwo egzystencjalne. Założenia – inspiracje – rozwiązania praktyczne, Wydawnictwo Naukowe DSW, Wrocław.
DRABIK-PODGÓRNA V. (red.), 2007, Poradnictwo między etyką a techniką, Impuls, Kraków.
DRABIK-PODGÓRNA V., 2005, Innowacja edukacyjna. Aplikacja rozwiązań francuskich w polskim poradnictwie zawodowym, Impuls, Kraków.
DUARTE M.E., 2009, The psychology of life construction, Journal of Vocational Behavior, Vol. 75/3.
ERTELT B.-J., SCHULZ W.E., Ivey A.E. (współpraca), 2010, Podstawy doradztwa kariery z ćwiczeniami rozwijającymi umiejętności doradcze w świecie edukacji i pracy, Narodowe Forum Doradztwa Kariery, Warszawa–Kraków.
FLIS M., 2004, Etyczny wymiar tożsamości kulturowej, [w:] M. Flis (red.), Etyczny wymiar tożsamości kulturowej: Studia z antropologii społecznej, Zakład Wydawniczy „NOMOS”, Kraków.
GIDDENS A., 2009, Życie w społeczeństwie posttradycyjnym, [w:] U. Beck, A. Giddens, S. Lash, Modernizacja refleksyjna. Polityka, tradycja i estetyka w porządku społecznym nowoczesności, przeł. J. Konieczny, Wydawnictwo Naukowe PWN, Warszawa.
GUICHARD J., 2009, Self-constructing, Journal of Vocational Behavior, Vol. 75/3.
KARGULOWA A., 2004, O teorii i praktyce poradnictwa: Odmiany poradoznawczego dyskursu, Wydawnictwo Naukowe PWN, Warszawa.
KARGULOWA A., 2014, Counselling situation and its ambiguities, Counseling Giornale Italiano di Ricerca e Applicazioni, Vol. 7, No. 2.
KŁAWSIUĆ-ZDUŃCZYK A., 2010, Nowy wymiar poradnictwa w ujęciu rezolucji dotyczącej integracji całożyciowego poradnictwa ze strategiami uczenia się przez całe życie, Edukacja Dorosłych, nr 1(62).
KŁODKOWSKA J., 2014, Radzenie sobie pracowników ze zmianami w organizacji, Wydawnictwo Naukowe DSW, Wrocław.
LASZLO E., 1978, Systemowy obraz świata, przeł. U. Niklas, PIW, Warszawa.
LASZLO E., 1996, The Systems View of the World: A Holistic Vision for Our Time, Hampton Press.
MALEWSKI M., 2003, Cunselling towards changing potterns of human life, [in:] E. Kalinowska, A. Kargulowa, B. Wojtasik (red.), Counsellor – Profession, Passion, Calling?, Vol. II, Wydawnictwo DSWE TWP, Wrocław.
MINTA J., 2012, Od autora do aktora. Wspieranie młodzieży w konstruowaniu własnej kariery, Krajowy Ośrodek Wspierania Edukacji Zawodowej i Ustawicznej, Warszawa.
OLENIACZ M., 2012, Problematyka koncepcji życia w poradnictwie rehabilitacyjnym, Dyskursy Młodych Andragogów, 13.
POTULICKA E., 2014, Neoliberalne reformy edukacji w Stanach Zjednoczonych. Od Ronalda Regana do Baracka Obamy, Impuls, Kraków.
POTULICKA E., RUTKOWIAK J., 2012. Neoliberalne uwikłania edukacji, Impuls, Kraków.
RAK-MŁYNARSKA E., 2004, Kapitał społeczny, [w:] B. Szlachta (red.), Słownik społeczny, Wydawnictwo WAM, Kraków.
SAVICKAS M.L., NOTA L., ROSSIER J., DAUWALDER J-P., DUARTE M.E., GUICHARD J., SORESI S., VAN ESBROECK R., 2009, Life designing: A paradigm for career construction in the 21st century, Journal of Vocational Behavior, Vol. 75/3.
SKAŁBANIA B., 2012, Instytucjonalne poradnictwo pedagogiczne okresu przemian. Kontynuacja i zmiany, Wydawnictwo Politechniki Radomskiej, Radom.
SŁOWIK A., 2014, Przesłania dla poradniczej praktyki na kongresie IAEVG/AIOSP w Montpellier/Messages for counselling practice at the IAEVG /AIOSP congress in Montpellier, Studia Poradoznawcze/Journal of Counellogy, 2014 (w druku).
SZUMIGRAJ M., 1998, Poradnictwo jako subtelne narzędzie sprawowania władzy, [w:] B. Wojtasik (red.), Podstawy poradoznawstwa, Zeszyt 2, Wydawnictwo UWr., Wrocław.
SZUMIGRAJ M., 2005, Niewolnik korporacji i outsider, czyli kim być w świecie bez zatrudnienia albo o produktach edukacji, [w:] A. Kargulowa, S.M. Kwiatkowski, T. Szkudlarek (red.), Rynek i kultura neoliberalna a edukacja, Impuls, Kraków. Przedruk [w:] M. Dziemianowicz, B.D. Gołębniak, R. Kwaśnica (red.), Przetrwanie i rozwój jako niezbywalne powinności wychowania, Wydawnictwo Naukowe DSWE TWP, Wrocław.
SZUMIGRAJ M., 2007, W imię czyjego dobra? Czyli o misji poradnictwa kariery, [w:] V. Drabik-Podgórna (red.), Poradnictwo między etyką a techniką, Impuls, Kraków.
SZUMIGRAJ M., 2011, Poradnictwo kariery. Systemy i sieci, Łośgraf, Warszawa.
WOJTASIK B., 1993a, Doradca zawodu. Studium teoretyczne z zakresu poradoznawstwa, Wydawnictwo UWr., Wrocław.
WOJTASIK B., 1993b, Wybór doradcy zawodu przez młodzież rodziców i nauczycieli, CDN, Wrocław.
WOJTASIK B., 1997, Warsztat doradcy zawodu: Aspekty pedagogiczno-psychologiczne, Wydawnictwa Szkolne PWN, Warszawa.
WOJTASIK B., 2003, Rozterki i niepokoje polskiego doradcy w realiach ponowoczesnego świata, [w:] B. Wojtasik, A. Kargulowa (red.), Doradca – profesja, pasja, powołanie?, vol. I, SDSiZ RP, Warszawa.
WOJTASIK B., 2011, Podstawy poradnictwa kariery. Poradnik dla nauczycieli, Krajowy Ośrodek Wspierania Edukacji Zawodowej i Ustawicznej, Warszawa.
ZIELIŃSKA-PĘKAŁ D., 2007, Od wirtualnego „realis” do „symulakrum”. O historii pewnego zniewolenia, Teraźniejszość – Człowiek – Edukacja, nr 3(38).
ZIELIŃSKA-PĘKAŁ D., 2012, Od pomocy do przemocy w poradnictwie: Dwie narracje/From Helping to Hurting in Counselling: Two Narrations, Studia Poradoznawcze/Journal of Counsellogy, 2012.
ZIERKIEWICZ E., ŁADYŻYŃSKI A. (red.), 2014, Centrum i peryferie współczesnego poradnictwa, Wydawnictwo Chronicon, Wrocław.